• امروز : پنج شنبه - ۱ آذر - ۱۴۰۳
  • برابر با : Thursday - 21 November - 2024
::: 318:: 0
14
نامداران لاله‌زار:

آرداشس پادماگریان (اردشیر خان)

  • کد خبر : 2114
  • ۰۷ اسفند ۱۴۰۱ - ۲۲:۰۷
آرداشس پادماگریان (اردشیر خان)
پادماگریان که در میان عموم به عنوان «اردشیرخان» شناخته می‌شد، بار دیگر در تدارک افتتاح سالن سینمای جدیدی برآمد و بدین‌ترتیب در تیرماه سال ۱۲۹۴ سالن «مدرن سینما» به بهره‌برداری رسید. این سینما در طی عمر کوتاه خود به نمایش فیلم‌هایی می‌پرداخت که اردشیر خان آن‌ها را از کمپانی‌های اروپایی تهیه کرده بود. با این حال سالن سینما تجدد نیز توفیقی در جلب مشتری پیدا نمی‌کند و پس از مدت کوتاهی از فعالیت باز می‌ماند.

مرتضی رحیم نواز | Morteza Rahimnavazآرداشس خان پادماگریان (وثوق التجار)، در سال ۱۲۴۲ خورشیدی در شهر تبریز به دنیا آمد. وی از ارامنه نامدار این شهر بود و فعالیت گسترده‌ای در زمینه تجارت پارچه داشت. با این وجود آن چیز که نام او را در تاریخ ایران مدرن ماندگار کرد، تبحر و جایگاه او در عرصه تجارت نبود، بلکه نقشی است که وی در بنیان‌گذاری صنعت سینما و سینماداری در کشور ایفا نمود.

آشنایی‌اش با صنعت سینما در یکی از سفرهای اروپایی او اتفاق افتاد. رهاورد این سفر یک دستگاه نمایش فیلم بود که آرداشس خان از پاریس خریداری و با خود به ایران آورد. این دستگاه نمایش بیش از یک دهه مورد استفاده قرار نگرفت تا اینکه در سال ۱۲۹۱، سالن «سینما تجدد» به عنوان یکی از نخستین سالن‌های سینمای ایران در خیابان علاءالدوله، روبروی بانک ایران و روس (بانک پس‌انداز ملی ایران)، در طبقه دوم مغازه‌های «شیرینی فروشی اردشیرخان» و «کتابخانه مسیو بارنئود» راه‌اندازی شد. اما کمتر از یک سال پس از افتتاح، فعالیت آن متوقف ماند.

در مورد دستگاه نمایش فیلم نکته مهمی وجود دارد و آن اینکه اردشیر خان در سال ۱۲۸۶، پرژکتور نمایش فیلم و پرده‌های مخصوص میرزا ابراهیم خان صحاف باشی را در حراج اقلام او برای بازپرداخت بدهی ارباب جمشید خریداری کرد. این احتمال وجود دارد که دستگاه نمایشی که اردشیر خان از پاریس آورده بود، در ایران به فروش رسیده باشد. این گمانه زنی خرید دستگاه مستهلک و دست دوم صحاف باشی را منطقی می‌کند. اگرچه اطلاعات دقیقی درباره سرنوشت هر یک از این دو دستگاه تاکنون به ثبت نرسیده است.

پادماگریان که در میان عموم به عنوان «اردشیرخان» شناخته می‌شد، بار دیگر در تدارک افتتاح سالن سینمای جدیدی برآمد و بدین‌ترتیب در تیرماه سال ۱۲۹۴ سالن «مدرن سینما» به بهره‌برداری رسید. این سینما در طی عمر کوتاه خود به نمایش فیلم‌هایی می‌پرداخت که اردشیر خان آن‌ها را از کمپانی‌های اروپایی تهیه کرده بود. با این حال سالن سینما تجدد نیز توفیقی در جلب مشتری پیدا نمی‌کند و پس از مدت کوتاهی از فعالیت باز می‌ماند.

سومین تجربه اردشیرخان در تاسیس سینما به سال ۱۲۹۶ باز می‌گردد. در این سال او در محل گراند سینما، بار دیگر برای احیاء سینما تجدد تلاش می‌کند، اقدامی که البته به مانند سایر تلاش‌ها ناکام مانده و سینما تجدد (خورشید)، مدت کوتاهی پس از آغاز فعالیت، تعطیل می‌شود.

چهارمین تلاش سینماداری اردشیرخان در سال ۱۲۹۹ اتفاق می‌افتد. در تابستان این سال، اردشیر خان در باغی واقع در خیابان امیریه اقدام به تاسیس سالن روباز (تابستانی) می‌کند، فعالیت این سینما با موفقیت مواجه می‌شود، اما به دلیل اختلال در شبکه برق خیابان امیریه، نظمیه طهران از ادامه فعالیت سینما جلوگیری به عمل می‌آورد.

آرداشس پادماگریان در سال ۱۳۰۷ و در حالی که برای معالجه به پاریس رفته بود، پس از یک عمل جراحی ناموفق جان خود را از دست می‌دهد.

لینک کوتاه : https://daftarhayetehran.com/?p=2114
  • نویسنده : مرتضی رحیم نواز
  • 986 بازدید

نوشته های مشابه

۲۸شهریور
سینما خورشید
سینماهای تاریخی تهران:

سینما خورشید