دفترهای تهران

🔘 ::

شما در حال بازدید از نسخه آزمایشی تارنما هستید. به زودی از نسخه رسمی آن رونمایی به عمل خواهد آمد.

امروز : چهارشنبه - ۳۰ آبان - ۱۴۰۳
برابر با : Wednesday - 20 November - 2024

::: 318:: 0

سر خط خبرها

درباره تهران تاریخی حساس هستیم دومین شماره از ماهنامه الکترونیک تهران‌شهر منتشر شد نخستین شماره از ماهنامه الکترونیک تهران‌شهر منتشر شد درس‌ گفتار «تئاتر شهر و عناصر پیرامونی» منتشر شد درس گفتار سینما و سینماداری در خیابان لاله‌زار منتشر شد نشست معرفی و نقد و بررسی کتاب «روایت قتل پادشاه» برگزار شد. دفتر نخست از مجموعه کلیمیان ایران منتشر شد دفتر تکیه دولت منتشر شد نشست نمایش و نقد و بررسی مستند «تکیه دولت» برگزار شد. دفتر شناخت محله اودلاجان منتشر شد دفتر راهنمای تخصصی خانه موزه مقدم منتشر شد درس گفتار کوچه اتابک منتشر شد دفتر راهنمای تخصصی موزه ایران باستان منتشر شد درس گفتار کوچه دندانساز منتشر شد درس‌ گفتار باغ علاءالدوله منتشر شد درس‌ گفتار کوچه پشت شهرداری منتشر شد درس گفتار باغ لاله‌زار منتشر شد

نگاهی کوتاه به زندگی و کار موشق سارواریان:

زندگی در هیاهو، مرگ در سکوت

آتلیه سروریان نقش مهمی در اعتلای هنر گرافیک و تبلیغات نمایش و سینما ایفا کرد. برادران سروری در این آتلیه تحول شگرفی در طراحی صحنه و دکور سینما و تئاتر ایجاد کردند. اوج هنر آن‌ها در ساخت دکور در سینما مربوط به فیلم شب نشینی در جهنم (۱۳۳۶) است.

خانه های تاریخی تهران:

عمارت پیرنیا (مشیرالدوله)

تا پیش از تفکیک باغ، عمارت اصلی که خانواده مشیرالدوله در آن زندگی میکردند. تنها عمارت مهم و ارزشمند این باغ بزرگ به شمار می آمد. این خانه به دلیل جایگاه معتبرش در مناسبات سیاسی و اجتماعی دوره مظفری، محل تردد بسیاری از بزرگان سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و… بود.

نامداران لاله زار:

احمد دهقان

مجلس پانزدهم در زندگی سیاسی احمد دهقان نقش مهمی ایفا می‌کند. دهقان در خلال نمایندگی این دوره از مجلس روابط خود را با حاکمیت مستحکم کرده و در ضمن حمایت ارتش، تلاش می‌کند تا حمایت احمد قوام را نیز متوجه خود ساخته و با دولت او در مسائلی که نیاز به جلب نظر نمایندگان مجلس شورای ملی است، همکاری کند.

سینماهای تاریخی تهران:

سینما صنعتی

سینمای جدید، دوم اردیبهشت ۱۳۰۷، تحت عنوان سینما صنعتی افتتاح شد. اکران‌های ویژه بانوان چهار روز هفته (روزهای شنبه، یکشنبه، سه‌شنبه و چهارشنبه) در ساعت۱۸:۳۰ آغاز می‌شد. این سینما خیلی زود با استقبال ویژه زنان مواجه شد. به ویژه که کلنل وزیری با استفاده از هنرجویان مدرسه موسیقی همزمان با نمایش فیلم، آهنگ‌های ایرانی و خارجی متنوعی اجرا می‌کرد.

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست بیستم | تماشاخانه‌های لاله‌زار

بیستمین نشست از مجموعه نشست‌های «جمع خوانی درباره تهران»، روز چهارشنبه دهم آبان 1402 در محل موزه تصاویر معاصر برگزار شد.

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست نوزدهم | تماشاخانه‌های لاله‌زار

نوزدهمین نشست از مجموعه نشست‌های «جمع خوانی درباره تهران»، روز چهارشنبه سوم آبان 1402 در محل موزه تصاویر معاصر برگزار شد.

خانه های تاریخی تهران:

عمارت معین‌التجار بوشهری

عمارت معین التجار در دو طبقه بنا شده است. طراحی این عمارت بسیار به طراحی خانه قوام السلطنه (موزه آبگینه و سفالینه) شبیه است. نمای خانه با آجرهای طرحدار تزئین شده و زیبایی آن به حدی بود که کمتر خانه اعیانی می‌توانست با آن برابری کند.

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست شانزدهم | سینما و سینماداری در لاله‌زار

شانزدهمین نشست از مجموع نشست‌های «جمع خوانی درباره تهران»، روز چهارشنبه 5 مهر 1402 در محل موزه تصاویر معاصر برگزار شد.

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست پانزدهم | سینما و سینماداری در لاله‌زار

پانزدهمین نشست از مجموع نشست‌های «جمع خوانی درباره تهران»، روز چهارشنبه 29 شهریور 1402 در محل موزه تصاویر معاصر برگزار شد.

سینما پالاس

دور جدید فعالیت سینما پالاس در دی ماه ۱۲۹۸ آغاز شد و تا دی ماه ۱۲۹۹ ادامه یافت. ویژگی خاص این دوره نمایش سربال‌های موفق جهانی در پرده‌ها و سانس‌های مختلف است. از آن جمله می‌توان به سریال «شرلوک هلمز» و «کنت مونت کریستو» اشاره نمود.

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست چهاردهم | سینما و سینماداری در لاله‌زار

چهاردهمین نشست از مجموع نشست‌های «جمع خوانی درباره تهران»، روز چهارشنبه 22 شهریور 1402 در محل موزه تصاویر معاصر برگزار شد.

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست سیزدهم | سینما و سینماداری در لاله‌زار

سیزدهمین نشست از مجموع نشست‌های «جمع خوانی درباره تهران»، روز چهارشنبه 8 شهریور 1402 در محل موزه تصاویر معاصر برگزار شد.

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست یازدهم | کوچه برلن

یازدهمین نشست از مجموع نشست‌های «جمع خوانی درباره تهران»، روز چهارشنبه 18 مرداد 1402 در محل موزه تصاویر معاصر برگزار شد.

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست هشتم | خانه اتحادیه

نشست هشتم از مجموعه نشست‌های «جمع‌خوانی درباره تهران» در تاریخ ۲۱ تیر ۱۴۰۲ در موزه تصاویر معاصر برگزار شد.

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست ششم | کوچه اتابک

نشست ششم از مجموعه نشست‌های «جمع‌خوانی درباره تهران» در تاریخ ۷ تیر ۱۴۰۲ در موزه تصاویر معاصر برگزار شد.

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست چهارم | کوچه دندانساز

چهارمین نشست از مجموعه نشست‌های «جمع‌خوانی درباره تهران»، روز چهارشنبه 24 خرداد 1402 در محل موزه تصاویر معاصر برگزار شد.

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست سوم | باغ علاءالدوله

سومین نشست از مجموعه نشست‌های «جمع خوانی درباره تهران»، روز چهارشنبه 17 دی 1402 در محل موزه تصاویر معاصر برگزار شد.

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست دوم | کوچه پشت شهرداری

دومین نشست از مجموعه نشست‌های «جمع خوانی درباره تهران»، روز چهارشنبه 10 خرداد 1402 در محل موزه تصاویر معاصر برگزار شد.

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست اول | باغ لاله‌زار

نخستین نشست از مجموع نشست‌های «جمع خوانی درباره تهران»، روز چهارشنبه سوم خرداد 1402 در محل موزه تصاویر معاصر برگزار شد.

اتحادیه مستاجران

فرخی برای مقاومت در برابر خواست نصیرخان در دفتر روزنامه طوفان در ابتدای کوچه اتحادیه، اقدام به تشکیل «انجمن مستاجران گمنام» یا «اتحادیه مستاجران» نموده و با فراخوان دادن از مستاجرین ناراضی می‌خواهد تا با پیوستن به این انجمن زمینه تدوین نظامنامه موجر و مستاجر را فراهم سازند.

رستوران آقارضا سهیلا

علاوه بر کیفیت غذا، ماجرای عاشقانه آقا رضا با یکی از رقاصه‌های لاله‌زار نیز زبانزد بود. سهیلا نام زنی زیبارو بود که در کاباره‌ای در زیرزمین پاساژ گل، مشغول به کار بود. علاقه شدید آقا رضا به این زن، باعث شد تا رابطه آن‌ها در میان اهالی تهران زبانزد شود.

نامداران لاله‌زار:

آرداشس پادماگریان (اردشیر خان)

پادماگریان که در میان عموم به عنوان «اردشیرخان» شناخته می‌شد، بار دیگر در تدارک افتتاح سالن سینمای جدیدی برآمد و بدین‌ترتیب در تیرماه سال ۱۲۹۴ سالن «مدرن سینما» به بهره‌برداری رسید. این سینما در طی عمر کوتاه خود به نمایش فیلم‌هایی می‌پرداخت که اردشیر خان آن‌ها را از کمپانی‌های اروپایی تهیه کرده بود. با این حال سالن سینما تجدد نیز توفیقی در جلب مشتری پیدا نمی‌کند و پس از مدت کوتاهی از فعالیت باز می‌ماند.

نامداران لاله‌زار:

اصغر تفکری

حضور جدی تفکری در عرصه نمایش به عضویت او در «گروه سیار نمایش خیرخواه» در سال ۱۳۰۶ باز می‌گردد. «حسین خیرخواه» در سال ۱۳۰۵، گروه کمدی خود را با حضور افرادی چون اصغر تفکری، حسن کتاب و کنگرلو تشکیل داد. همزمان با هنرمندان دیگری چون علی‌اصغر گرمسیری و صادق بهرامی در «تئاتر کمدی ایران» فعالیت می‌کرد.

سینماهای تاریخی تهران:

سینما ونوس (سارا)

سینما ونوس در سال ۱۳۵۵ بازسازی شد و تعداد صندلی‌های آن به ۶۰۰ عدد کاهش یافت. این سینما پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ تعطیل شد و تا مدت‌ها از فعالیت باز ماند. سال‌ها بعد، منوچهر صادقپور نسبت به بازسازی و مناسب‌سازی سینما و امکانات پخش فیلم، اقدام نموده و با کسب مجوز فعالیت، سینمای جدید خود را تحت عنوان «سینما سارا» به بهره‌برداری رساند.

سینماهای تاریخی تهران:

سینما روایال (نادر)

پس از دو دهه فعالیت، سینما ملی دور سوم تغییرات خود را به انجام رساند و پس از یک وقفه نسبتا طولانی فعالیت مجدد خود را از سال ۱۳۳۵ آغاز کرد. از جمله تغییرات صورت پذیرفته در طی این مدت افزایش تعداد صندلی آن از ۶۷۸ صندلی به ۱۲۰۰ صندلی بود.

تئاتر گیتی

صادق‌پور بدون اینکه سابقه یا تحصیلات خاصی در زمینه نمایش داشته باشد؛ به سرمایه گذاری بر روی تئاتر علاقمند شده بود و به همین سبب دو تماشاخانه در لاله زار بنا کرد که یکی همین تماشاخانه گیتی و دیگری تماشاخانه صادق پور است.

تئاتر فردوسی

تجربه نوشین در تاسیس و اداره تئاتر فرهنگ باعث شد تا در تئاتر فردوسی تغییرات مهمی ایجاد کند. از جمله استفاده از سن گردان بود که تا پیش از آن در ایران سابقه نداشت. مخالفت نوشین به استفاده از پیش پرده خوانی را بایستی از جمله دلایل او برای استفاده از سن گردان بدانیم. اتخاذ این تصمیم هم زمان نمایش را کوتاه و اقتصادی نمود و هم موجب استقبال بیشتر تماشاگران بود.

سینماهای تاریخی تهران:

سینما رکس (لاله)

توفیق سینما رکس در جلب مشتری، تنها به ساختمان فاخر و امکانات بی‌نظیر آن وابسته نبود، قدرت الله رشیدیان تنها یک سال پس از افتتاح سینمای خود، به جمع واردکندگان فیلم پیوست و توانست با کسب امتیاز آثاری از کمپانی‌های مختلف آمریکایی نظیر برادران وارنر، یونایتد آرتیست و دیبا بلیک، عرصه رقابت را به نفع خود مدیریت کند.

تئاتر پارس

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تئاتر پارس در غیاب وراث محمد صائبی به تملک ستاد هشت‌ماده‌ای فرمان امام درآمد و این ستاد نیز مدیریت آن را تحت اجاره به حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی سپرد. سازمان نیز طی توافق‌نامه‌ای مسئولیت اداره تئاتر پارس را به مجید جعفری واگذار کرد.

سینماهای تاریخی تهران:

سینما اطلس

«سینما اطلس» در هنگام افتتاح ۴۵۰ صندلی داشت و در دسته سینماهای درجه ۳ کشور به شمار می‌آمد. سینما مدتی بعد به اجاره «حسین بهمنش» درآمد و تا پایان مرگ کریم ارباب در سال ۱۳۵۱، با همین وضعیت به فعالیت خود ادامه داد.

تماشاخانه هنر

تماشاخانه هنر در واقع توسط جمعی از شاگردان ولی الله نصر تاسیس شد. مهدی امینی، عباس زاهدی و جمع دیگری از شاگردان نصر با تاسیس یک شرکت تعاونی، ضمن تامین منابع لازم جهت اجاره و مناسب‌سازی فضا، زمینه تاسیس یکی از موفق‌ترین تماشاخانه‌های لاله‌زار را فراهم ساختند.

نامداران لاله زار:

معین‌التجار بوشهری

حضور معین التجار در پایتخت در زمانی رقم خورد که ایران در تب و تاب نهضت مشروطه قرار داشت. او در جریان مشروطه خواهی به صف نواندیشان سیاسی پیوست و پس از پیروزی انقلاب مشروطه، به عنوان یکی از نمایندگان تجار در هفدهم مهر ۱۲۸۵ راهی مجلس شورای ملی شد.

خانه‌های تاریخی تهران:

خانه‌ باغ اتحادیه

خانه – باغ اتحادیه را بایستی تنها یادگار باقی مانده از خانه باغ‌های ناصری از مجموع باغ بزرگ لاله‌زار بدانیم که علیرغم تغییرات بسیاری که به خود دیده، همچنان بخش مهمی از میراث ارزشمند تهران عهد قاجاریه به شمار می‌آید. این عمارت تاریخی در شکل کنونی خود مشتمل بر چند ساختمان تاریخی است که در مساحتی بالغ بر ۸۸۰۰ متر مربع گسترده شده‌اند.

تئاتر فرهنگ

عبدالحسین نوشین به دلیل گرایشات کمونیستی و عضویت در حزب توده، رابطه خوبی با دربار و دولت وقت نداشت، به همین دلیل در مسیر فعالیت های او همواره مشکلاتی پدید می‌آمد. از سوی دیگر خیلی زود بین او و گروه شرکا و سرمایه‌گزارانش اختلافات کاری و مالی پیش آمد.

سینماهای تاریخی تهران:

سینما البرز

سینما البرز به ویژه در دور تازه فعالیت خود با چالش‌های بزرگی دست به گریبان بود. از جمله ساخت سینماهای جدید و تعهد اخلاقی خادم به نمایش فیلم‌هایی که هنجارشکن نبودند، باعث شد تا البرز در رقابت با سینماهای دیگر چندان موقعیت مناسبی کسب نکند. با این وجود خادم از عهده امور برآمد و علیرغم افول لاله زار به ویژه در نیمه دوم دهه پنجاه، توانست سینما را با فراز و نشیب‌هایی همچنان فعال نگاه دارد.

جامعه باربد

مشخصه بارز جامعه باربد، تعهد آن به آموزش هنرمندان جوان و معرفی استعدادهای تازه در عرصه‌های گوناگون و از جمله نمایش است. به ویژه آنکه مهرتاش به عنوان بنیانگذار و پدر معنوی این گروه نمایشی قائل به آموزش رایگان بود تا کسی به دلایل مالی محروم از حضور در این دورهها نباشد.

آتلیه سروریان

آتلیه سروریان نقش مهمی در اعتلای هنر گرافیک و تبلیغات نمایش و سینما ایفا کرد. همچنین برادران سارواریان تحول شگرفی در طراحی صحنه و دکور سینما و تاتر ایجاد کردند. اوج هنر آن‌ها در ساخت دکور در سینما مربوط به فیلم شب نشینی در جهنم است

دروازه لاله‌زار

دروازه خیابان لاله‌ زار بیش از آنکه به دروازه‌ ای قاجاری شبیه باشد، به طاق‌های ارتباطی مرسوم در بازارهای ایرانی شبیه بود. این دروازه به مانند دروازه‌های چراغ گاز، مریضخانه و علاء‌الدوله بخشی از ساختار حجره‌های پیرامونی میدان بود

تئاتر کشور

در اردیبهشت ۱۳۲۳، گروهی با محوریت بامداد و سرهنگ محمد شب پره، با تشکیل گروه تئاتر کشور، مکان دیگری در کوچه برلن اجاره نموده و به فعالیت پرداختند. گروه تازه اما چندان دوام نیاورد و پس از پایان تابستان منحل شد.

تئاتر دهقان

سالن تابستانی تئاتر تهران که در سال ۱۳۲۹ با قتل احمد دهقان به تئاتر دهقان تغییر نام داده بود، در دهه سی و با تجهیز سالن‌ها به سیستم خنک کننده، مسقف شد و همچنان تحت مدیریت تماشاخانه تهران به فعالیت خود ادامه داد.

تماشاخانه تهران (تئاتر نصر)

تماشاخانه دایمی تهران با ظرفیت تقریبی ۶۰۰ تماشاگر، در بدو تاسیس ویژه نمایش‌هایی بود که هنرجویان هنرستان هنرپیشگی به روی صحنه میبردند. بعدها این انحصار از میان رفت و گروه‌های آزاد نیز توانستند در این سالن اجرای برنامه داشته باشند.

چهارراه کنت

خانه جدید کنت در باغی موسوم به پارک نظم الملک یا پارک ناصری در تقاطع خیابان جناب مخبرالدوله (لاله‌زار نو) و خیابان باغ ظهیرالدوله (منوچهری) واقع بود. به همین دلیل است که امروزه به این تقاطع، چهار راه کنت اطلاق می شود. موقعیت کنونی پارک در حدفاصل خیابان باغ ظهیرالدوله (منوچهری) در جنوب، خیابان دروازه دولت (سعدی شمالی) در شرق، خیابان جناب مخبرالدوله (لاله زار نو) در غرب و خیابان بی‌نام (کوشک) در شمال واقع شده است.

آتلیه آرک (محمد بهرامی)

محمد بهرامی در سال ۱۳۲۵ و در سن ۲۰ سالگی با همکاری جواد هاتف نخستین آتلیه خود را با نام آتلیه آرک در خیابان لاله‌زار، سرای ابهری (نرسیده به سینما ایران) دائر می‌کند. افتتاح این آتلیه به نوعی آغازگر هنر گرافیک ایران نیز به شمار می‌آید. بسیاری از هنرمندان شاخص هنر گرافیک ایران در این آتلیه تحت نظارت بهرامی به فعالیت مشغول شده و نخستین آثار خود را رقم می‌زنند.

زندگی در هیاهو، مرگ در سکوت

عمارت پیرنیا (مشیرالدوله)

احمد دهقان

سینما صنعتی

نشست بیستم | تماشاخانه‌های لاله‌زار

نشست نوزدهم | تماشاخانه‌های لاله‌زار

عمارت معین‌التجار بوشهری

نشست شانزدهم | سینما و سینماداری در لاله‌زار...

نشست پانزدهم | سینما و سینماداری در لاله‌زار...

سینما پالاس

نشست چهاردهم | سینما و سینماداری در لاله‌زار...

نشست سیزدهم | سینما و سینماداری در لاله‌زار

نشست یازدهم | کوچه برلن

نشست هشتم | خانه اتحادیه

نشست ششم | کوچه اتابک

نشست چهارم | کوچه دندانساز

نشست سوم | باغ علاءالدوله

نشست دوم | کوچه پشت شهرداری

نشست اول | باغ لاله‌زار

اتحادیه مستاجران

رستوران آقارضا سهیلا

آرداشس پادماگریان (اردشیر خان)

اصغر تفکری

سینما ونوس (سارا)

سینما روایال (نادر)

تئاتر گیتی

تئاتر فردوسی

سینما رکس (لاله)

تئاتر پارس

سینما اطلس

تماشاخانه هنر

معین‌التجار بوشهری

خانه‌ باغ اتحادیه

تئاتر فرهنگ

سینما البرز

جامعه باربد

آتلیه سروریان

دروازه لاله‌زار

تئاتر کشور

تئاتر دهقان

تماشاخانه تهران (تئاتر نصر)

چهارراه کنت

آتلیه آرک (محمد بهرامی)

دومین شماره از ماهنامه الکترونیک تهران‌شهر منتشر شد

ادامه نوشته

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست چهل و چهارم | باغ نگارستان

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست چهل و سوم | میدان بهارستان

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست چهل و دوم | محله چالِ میدان (بخش پایانی)

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست چهل و یکم | محله چالِ میدان (بخش نخست)

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست چهلم | ترور ناصرالدین شاه

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست سی و نهم | بقعه سر قبر آقا

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست سی و چهارم | بقاع متبرکه شهر تهران

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست سی و سوم | تئاتر شهر و عناصر پیرامونی

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست سی و دوم | سبزه میدان

نشست‌های تخصصی تهرانشهر:

نشست اول | حریم تئاتر شهر

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست سی و یکم | شرقِ خیابان ناصر خسرو

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست سی‌ام | امیر کبیر

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست بیست و نهم | کاخ گلستان

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست بیست و هشتم | محله ارگ

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست بیست و یکم | بر فراز دارالخلافه

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست بیستم | تماشاخانه‌های لاله‌زار

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست نوزدهم | تماشاخانه‌های لاله‌زار

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست هجدهم | سرگذشت تهران

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست هفدهم | سرگذشت تهران

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست شانزدهم | سینما و سینماداری در لاله‌زار

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست پانزدهم | سینما و سینماداری در لاله‌زار

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست چهاردهم | سینما و سینماداری در لاله‌زار

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست سیزدهم | سینما و سینماداری در لاله‌زار

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست دوازدهم | دروازه‌های تهران

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست یازدهم | کوچه برلن

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست دهم | تکیه دولت

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست نهم | میدان توپخانه

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست هشتم | خانه اتحادیه

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست هفتم | میدان توپخانه

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست ششم | کوچه اتابک

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست پنجم | میدان توپخانه

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست چهارم | کوچه دندانساز

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست سوم | باغ علاءالدوله

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست دوم | کوچه پشت شهرداری

جمع‌خوانی درباره تهران:

نشست اول | باغ لاله‌زار

نگاهی کوتاه به زندگی و کار موشق سارواریان:

زندگی در هیاهو، مرگ در سکوت

نامداران لاله زار:

احمد دهقان

نامداران تهران:

میرزاده عشقی

عشقی علیرغم تبحرش در ادبیات فارسی و تسلطش بر سرودن انواع قالب های شعری، بیش از همه به ترانه دل بسته بود، چراکه زبان ترانه را زبان توده مردم می‌دانست و تاثیر آن را در ایجاد شور اجتماعی بیش از سایر قالب‌های ادبیات فارسی می‌پنداشت.

نامداران لاله‌زار:

آرداشس پادماگریان (اردشیر خان)

نامداران لاله‌زار:

اصغر تفکری

نامداران لاله زار:

معین‌التجار بوشهری

حوادث و رویدادهای تاریخی لاله‌زار

حوادث خیابان لاله‌زار:

آتش‌سوزی در انبار لوستر و تجهیزات روشنایی

حوادث خیابان لاله‌زار:

آتش سوزی در حوالی کوچه برلن

حوادث خیابان لاله‌زار:

عاملین بمب‌گذاری دیروز تهران شناسایی شدند

حوادث خیابان لاله‌زار:

انفجار سه بمب در خیابان فردوسی

حوادث خیابان لاله‌زار:

آتش‌سوزی در پاساژ ممقانی

حوادث خیابان لاله‌زار:

نماینده خلخال و مدیر مجله تهران مصور دیشب با دو گلوله به قتل رسید

حوادث خیابان لاله‌زار:

قتل الکساندر لوین

رویدادهای تاریخی لاله زار:

امانت گذاری پیکر محمدشاه قاجار

لاله‌زارلاله‌زار نواکباتانمنوچهریکوشکجمهوری اسلامی

سینماهای تاریخی تهران:

سینما صنعتی

خانه های تاریخی تهران:

عمارت معین‌التجار بوشهری

اتحادیه مستاجران

فریده پوراتیان:

بیمارستان معتادین کوچه کرامت

مکان بیمارستان خانه‌ای قدیمی بود که توسط خانم فرمانفرمائیان به این امر اختصاص پیدا کرده بود. من نیز به سفارش ایشان در این مکان مشغول فعالیت شدم. طول مدت درمان معتادان سه هفته بود و پس از آن اجازه مرخصی داشتند.

سینماهای تاریخی تهران:

سینما ونوس (سارا)

خانه های تاریخی تهران:

عمارت پیرنیا (مشیرالدوله)

هفته‌نامه اتحاد مردم

دفتر هفته‌نامه اتحاد مردم، در دور نخست فعالیت آن در پاساژ گل واقع در خیابان لاله‌زار نو بود.

رستوران آقارضا سهیلا

خیابان لاله‌زار نو

در این بخش، به کمک مجموعه اسناد موجود، اعم از خاطرات، آگهی، اعلان و ... به شناسایی و درج پلاک‌های تاریخی موجود در خیابان لاله‌زار نو می‌پردازیم. به دلیل پرهیز از تکرار مطالب، از درج منابع مستند هر پلاک قید شده در فهرست خودداری کرده‌ایم. در صورت نیاز اطلاعات لازم را از طریق درگاه ارتباطی دریافت نمائید.

سینماهای تاریخی تهران:

سالن نمایش صحاف‎باشی

سالن خصوصی صحافباشی فضای مناسب برای یک برنامه بلندپروازانه نبود، لذا در نیمه دوم آبان ماه و به مناسبت فرا رسیدن ماه رمضان، صحاف باشی سالن مناسب تری در خیابان چراغ گاز افتتاح کرد. اما این سالن هم چندان دوام نیاورد و همزمان با پایان ماه رمضان به کار خود پایان داد.

سینماهای تاریخی تهران:

سینما تابان

احمد امامیان و آرمن ترهوانسیان با تغییر در چیدمان صندلی‌های سالن، تعداد تماشاگران آن را به ۴۳۱ نفر کاهش دادند تا با تامین ایمنی از سقوط سینما به درجه ۳ جلوگیری به عمل آوردند.

تئاتر صادق‌پور

همزمان با فعالیت تئاتر گیتی، تماشاخانه دیگری در تقاطع خیابان اکباتان افتتاح شد که عنوان بنیانگذارش را به خود گرفته بود و در آن نمایش هایی به روی صحنه می‌رفت که صادق‌پور خود کارگردانی آن‌ها را بر عهده داشت.

مدرسه و کلیسای ژاندارک

مدرسه در بدو فعالیت خود ویژه کودکان یتیم و بی‌بضاعت بود. همچنین بخش کوچکی به عنوان درمانگاه به مادران بی‌بضاعت خدمات می‌داد. بعدها کودکان ارمنی در مقطع دبستان به این مدرسه راه پیدا کردند و سپس در ازای کمک وزارت فرهنگ، مسلمانان نیز توانستند در کلاس های جداگانه و در مقاطع مختلف تحصیلی در این مدرسه آموزش ببینند.

چهارراه کنت

خانه های تاریخی تهران:

خانه ارغوان (ابتهاج)

هوشنگ ابتهاج به دعوت عموی خود مدتی در شرکت سیمان تهران مسئول حسابداری بود، برای مدتی نیز سمت مدیر کل شرکت را بر عهده داشت. در همین زمان است که در بخشی از محوطه شرکت خانه‌ای بنا میکند تا به همراه همسر و فرزندان خود در آن به سر برد.

خانه های تاریخی تهران:

خانه هدایت

اهمیت خانه هدایت تنها در انتساب آن به زادگاه مدرن‌ترین نویسنده ایران نمی‌باشد، بلکه به دلیل جایگاه اجتماعی و سیاسی اعتضادالملک (پدر صادق هدایت)، این خانه محل تردد و مراجعه بسیاری از مشاهیر ایران عهد قاجاریه و پهلوی نیز بوده است.

اقامتگاه سفیر دانمارک

ساختمان اصلی سفارت خانه به صورت کوشک مرکزی بنا شده است. دو ساختمان یکی در ضلع غربی محوطه و دیگری در ضلع شرقی آن بنا شده است. از بنای غربی به عنوان مجموعه حفاظتی و نگهبانی ساختمان و از ساختمان شرقی به عنوان اقامتگاه پرسنل و خدمه و نیز کتابخانه استفاده می‌شود.

بیمارستان امیراعلم

مجتمع بیمارستانی امیراعلم یکی از قدیمی‌ترین بیمارستان‌های آموزشی تهران است که در سال ۱۳۲۵ هجری قمری تحت عنوان بیمارستان نسوان و به منظور ایجاد زایشگاه و تربیت پرستار و ماما، به همت مرحوم دکتر امیراعلم تاسیس گردید.

سینما

سینماهای تاریخی تهران:

سینما صنعتی

سینما پالاس

سینما ونوس (سارا)

سینما روایال (نادر)

تماشاخانه

تئاتر گیتی

تئاتر فردوسی

تئاتر پارس

تماشاخانه هنر

کتاب

معرفی منابع:

تئاتر در ایران

تئاتر در ایران | بهروز غریب‌ پور | دفتر پژوهش‌های فرهنگی

معرفی منابع:

سی سال محکومیت لاله‌زار

نشریه

از باغ تا چراغ:

روایت تهران (قصه لاله‌زار)

روایت تهران (قصه لاله‌زار) | شماره ۱۲ | اردیبهشت ۱۴۰۰

چهلچراغ

مقاله و پایان‌نامه

لاله‌زار، مدنیت نوین ایران

تصاحب خیابان و عرصه عمومی توسط مردم

اگر لاله‌زار را متناظر مدرنِ بازار قلمداد کردیم، ناظر به وجه مدنی و اجتماعی بازار است نه کسب‌وکار رایج آن. بازار کامل‌تر و مهم‌تر از این کاربری تک‌ساحتی است. این ویژگی است که آن را تبدیل به «عرصه» شهری می‌کند.

هنر چگونه در بزنگاه‌های تاریخی به اجتماع امکان حیات می‌دهد؟

تئاتر، اصلاح‌گر جامعه فروپاشیده

لاله‌زار، خاستگاه مدنیت نوین تهران

ارزیابی زیباشناسانه منظر خیابان لاله‌زار در دوره پهلوی اول

فراز و فرود تئاترهای لاله‌زار در فاصله سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۷ شمسی

باغ فیل ناصرالدین شاه در لاله‌زار و دوشان تپه

نقش آفرینی مولفه خیابان بر روند تجددگرایی و توسعه تهران (نمونه موردی خیابان لاله‌زار)

کتابخانه تخصصی تهرانشناسی

کتابخانه تخصصی تهرانشناسی:

منظر، باغ و پارک قیطریه

منظر، باغ و پارک قیطریه | حامد روزرخ

چهارشنبه بازار کتاب تهران

در این رویداد فرهنگی تلاش داریم تا به تدریج منابع منتشر شده در زمینه دانش تهران‌پژوهی را تهیه و جهت عرضه در اختیار علاقمندان قرار دهیم. همچنین این نمایشگاه هفتگی کتاب، پاتوقی است که می‌تواند به گردهمآیی تهران‌شناسان، تهران‌پژوهان و علاقمندان به این حوزه تبدیل شود.

از باغ تا چراغ: