- صاحب امتیاز: موسسه همشهری
- مدیر مسئول: مجید حسینی
- دبیر تحریریه: محید کمالی
- تحریریه: مهدی پاک نهاد . روزبه درآرا . علی قلی پور . روزبه کریمی و منوچهر دین پرست
- مدیر هنری: حامد جابرها
- عکس: محمدرضا شاهرخی نژاد . بهنام موذن
- ویراستار: اعظم آجوربندیان . فهیمه شیرازی
یادداشت اول:
به مناسبت پرونده «شیوه شهراندیشی»
مناسبات زندگی شهری به گونه ای است که در برخی موارد قدرت انتخاب از فرد گرفته میشود و یا قدرت انتخاب گری او به حداقل می رسد. در این فرایند فرد از یک سو چیزهایی را از دست میدهد و از سویی دیگر چیزهایی را به دست میآورد. به عبارتی می‌توان گفت که مجموعه ای از هنجارها مناسبات و قوانینی که حاکم بر زندگی شهری هستند فرد را تبدیل به شهروند می‌کنند. در اینجا محدود شدن آزادیهای فردی به هیچ وجه به معنای از دست رفتن مطلق آزادی نیست در واقع تبعیت از هنجارها و قوانین موضوعه و گاه عرفی و نانوشته امکانهایی برای فرد فراهم می آورد تا از حقوق موسوم به حقوق شهروندی و آزادیهای مربوط برخوردار شود. واضح است که این حقوق در نسبت با کلیت یک شهر و دیگر شهروندان وضع می‌شوند و از این طریق است که شهروند در ساحت تعامل با دیگران و نیز قانونگذار قرار می‌گیرد.
در یک نظام کارآمد شهری شهروند هرگز در خیل شهروندان مستحیل نشده و هویت فردی خود را از دست نمی‌دهد. این معنا در خود واژه شهروند نیز نهفته است؛ او فردی است که عضو جامعه شهری است؛ بنابراین نه فردی است جدا و تک افتاده از مجموعه شهری و نه گمشده در انبوهه نامتعینی که در شهر پرسه می‌زنند. از این رو اگر روندی در شهر حاکم باشد که در آن شهروند خود را فردی رها شده بیابد، این تهدید پیش می‌آید که او رفتارهایی ناهمسو و متعارض با اهداف کلان شهر در پیش بگیرد و به تدریج نسبت به وقایع شهری موضعی بی‌تفاوت اتخاذ کند. در گیر کردن شهروندان در وضع قوانین به منظور تسهیل در خدمت رسانی و رفع معضلات زندگی شهری از جمله راهکارهایی است که امروزه در بسیاری از شهرها و کلانشهرها در پیش گرفته شده است. اما آنچه که بیش از هر چیز دیگری در برانگیختن حس مشارکت شهروندان در امور شهر و در نتیجه تقویت روحیه مسئولیت پذیری آنها اثر گذار است، آشنایی درست و دقیق آنها با حقوق شهروندیشان است. اگر این آشنایی در کار باشد، آن وقت مطالبات شهروندان از مسئولین و کارگزاران امور شهری بر مبنایی قانونی و تعریف شده صورت می‌گیرد و به همین ترتیب پاسخ دست اندر کاران به این مطالبات نظمی منطقی گرفته، توانمندی‌ها و ضعف‌های احتمالی آنها برای برآوردن این خواسته‌ها نیز آشکار خواهد شد.
توجه به این نکته ضروری است که یک نظام مدون شهری هر چند هم دقیق و اصولی طراحی شده باشد از آنجا که قرار است قوانین و هنجارهای این نظام برای مجموعه‌ای از انسان‌ها به اجرا درآید، باید خصلتی پویا و ارگانیک داشته و متناسب با نیازهای متغیر و مقتضیات نو شونده شهروندان و سطوح متفاوت فرهنگی اقتصادی آنها باشد. از این رو مراقبت از رفتار شهروندان برای تشخیص نیازهای اولیه و ثانویه آنها امری است که انجام آن از سوی قانونگذاران و مجریان برای تنظیم دائمی اصول و قوانین حاکم بر شهر ضرورت دارد. لازم نیست راه دوری رفت؛ رفتار شناسی و سنجش نیاز شهروندان را می‌توان از همین اعمال عادی آنها و مسائل و مشکلاتی که هروزه با آن دست به گریبان هستند، آغاز کرد.
فهرست مطالب:
- روز فیلسوفان (گزارشی از همایش ویژه روزجهانی فلسفه) | علی کربلایی
- میزان حکمت | بررسی وجوه عرفانی و فلسفی «علامه طباطبایی» در گفت‌وگوی منوچهر دین‌پرست با دکتر سیدسلمان‌صفوی
- دیدار شرق و غرب | تعاملات معرفتی هانری کربن و علامه طباطبایی در گفت‌وگوی حمید صادقی تبار با دکتر کریم مجتهدی
- باور به رأس باور (باور پایه و نقش آن در معرفت‌شناسی علامه طباطبایی) | دکتر قاسم پورحسن
- فلسفه: پراگما | ریشه‌های مکتب پراگماتیسم را می‌توان تا فلسفه پیشا سقراطی پی‌گرفت | آلکسی لوسف (ترجمه: نواب مقربی)
- دیدار در اپوخه (درباره پدیدارشناسی دین) | پیتر تراونی (ترجمه: ابوالفضل مسلمی)
- چشم‌هایی برای دیدن (معنای «استعلا» در تفکر هایدگر) | فیلیپ کاپل (ترجمه: سید مجید کمالی)
- ساختن روح حقیقت (گفت‌وگو با لشک‌کولاکوفسکی) | ترجمه: محمدرضا ارشاد
- پولیس در محاصره نظریه (مروری بر نظریه‌های شهر نشینی) | امیر احمدی‌آریان
- شهر پراکسیس و کوکاکولا (پاره‌هایی در باب گی‌دبور و شهرش) | روزبه صدرآرا
- تریالکتیک شهر (آنری لوفور و دیالکتیک نوین شه) | سوده کاویانی
- اشراق‌های شهری (شهرنگاری‌های والتر بنیامین) | جرمی جیلوش (ترجمه: جواد طلوعی)
- کلانشهر و نگرش دلزده (شرحی بر آرای گئورگ زیمل درباره موقعیت فرد در کلانشهر) | ارسلان ریحان‌زاده
- مرگ‌پیاده‌رو (بحثی درباره مدرنیسم و پسامدرنیسم در شهرسازی) | مارک گات دینر، لزلی باد (ترجمه: بهمن میرهاشمی)
- یادگارهای یونانی | شهر یونانی در گفت‌وگوی حمید صادقی‌تبار با دکتر حسین کلباسی
- راه‌های منتهی به خیابان (تأملی درباره تهران ومیل شهروندان) | امید مهرگان
- تهران؛ شهر بی‌نماد | ضرورت بازآفرینی هویت ایرانی- اسلامی شهرتهران در گفت‌وگوی محسن ایمانی با دکتر حسن بلخاری
- ارتفاع پست (تأملی جامعه شناختی درباره معماری و شهرسازی غیربومی در شهر تهران) | مریم انصاری
- تهران بر پرده نقره‌ای قره (پیش‌درآمدی بر تصویرتهران در سینمای ایران) | دکترمحمد شهبا
- رویای شهر به روایت مستند | بررسی سینمای مستند شهری در گفت‌وگوی روزبه صدرآرا با پیروز کلانتری
- تهرانی اصیل؟! … | گفت‌وگوی الهام نظری با ناصر فکوهی بر سر خرده‌فرهنگ‌ها در تهران
- شهر و رمان (نگاهی به تصویر شهر تهران در رمان امروز) | امیرحسین خورشیدفر
- قصه کوتاه تهران (نگاهی‌به‌جایگاه تهران در داستان کوتاه معاصر ) | پویا رفوئی
- ستاره‌ها کجایند؟ | گفت‌وگوی الهام نظری و روزبه کریمی با شهرام پرستش درباره بحران هویت در تهران
- شهروندان محق یا موظف؟ (حقوق شهروندی در تهران) | روزبه کریمی
- وقتی تهران، قدیمی شد… | گفت‌وگوی روزبه کریمی با منصوره اتحادیه درباره تهران قدیم
- «همشهری» محله ما (این مسأله که شهروندان چه تصوری از محله خود دارند، هویت و رفتار اجتماعی آنها را می‌سازد) | علیرضا صادقی
- تهران نوشت | یادداشت‌هایی درباره پایتخت
- راه نه این است و نه آن (میزگردی درباره سیر تطورحوزه‌های علمیه) | مجتبی نادی
- قصه پرغصه دانشگاه‌های ما (دارالفنون اولین نهاد مدرن آموزش در ایران بود) | فرشاد قربانپور
- کژ و مژ بنگر (ژیژک منادی شعار «بازگشت به لکان» است) | امید منتظری
- فلسفه؛ ضرورت دانشِ معاصر (چه نسبتی میان رسانه، فلسفه و زیباشناسی هست؟) | هاله میرمیری
- لیبرال هم لیبرال‌های قدیم…(درباره آرزوهای از پیش شکست‌خورده) | روزبه کریمی
- انجیل تصوف (جزئیات «مثنوی معنوی» قبل از سرایش برنامه‌ریزی شده است) | منوچهر دین‌پرست
- تورق (گشت‌وگذار در بازار کتاب)
